Skrót: RVM
= Jana Pawła II, List
Apostolski Rosarium Virginis Mariae
Wartościowe elementy
modlitwy różańcowej
Jan Paweł II zachęca nas do częstego
odmawiania modlitwy różańcowej ze względu na wielkie korzyści przynoszone
zarówno modlącemu się, jak i innym ludziom. Przeanalizujemy obecnie duchowe
owoce, jakie rodzą się z dobrego odmawiania Różańca.
1. Skupienie całej uwagi na
Jezusie Chrystusie
— Modlitwa maryjna skoncentrowana na Jezusie
Ogromna wartość Różańca polega między
innymi na tym, że – chociaż jest modlitwą maryjną – to jednak całą uwagę
modlącego się skupia on na Jezusie Chrystusie. Medytowanie tajemnic różańcowych
uczy patrzenia oczyma i sercem Maryi na naszego Zbawiciela. "Powtarzając
w «Zdrowaś Maryjo» słowa anioła Gabriela i św. Elżbiety, czujemy się pobudzani,
by szukać wciąż na nowo u Maryi, w Jej ramionach i w Jej Sercu,
«błogosławionego owocu Jej żywota» (por. Łk 1, 42)." (RVM 24)
Nie tylko Jan Paweł
II lecz również Papież Paweł VI mocno akcentuje chrystocentryczny charakter
modlitwy różańcowej: „Różaniec – pisze on – ponieważ opiera się na Ewangelii i
odnosi się, jakby do centrum, do tajemnicy Wcielenia i Odkupienia ludzi, trzeba
uważać za modlitwę, która w pełni posiada znamię chrystologiczne. Albowiem jego
charakterystyczny element, mianowicie litanijne powtarzanie pozdrowienia
anielskiego 'Zdrowaś Maryjo', przynosi również nieustanną chwałę Chrystusowi,
do którego – jako do ostatecznego kresu – odnosi się zapowiedź anioła i
pozdrowienie matki Chrzciciela: 'Błogosławiony owoc żywota Twojego' (Łk 1, 42).
Co więcej, powtarzanie słów 'Zdrowaś Maryjo' jest jakby kanwą, na której
rozwija się kontemplacja tajemnic. Chrystus bowiem wskazywany w każdym
pozdrowieniu anielskim jest tym samym Chrystusem, którego kolejno wypowiadane
tajemnice ukazują jako Syna Bożego i jako Syna Dziewicy”.
(Adhort. apost. Marialis cultus (2
lutego 1974), 46: AAS 66 (1974), 155).
Tak więc ze względu na swój
chrystocentryczny charakter Różaniec z pewnością nikogo nie odciągnie od
Zbawiciela.
— Poznawanie tajemnicy miłości Chrystusa
"Różaniec jest jedną z tradycyjnych
dróg modlitwy chrześcijańskiej stosowanej do kontemplowania oblicza Chrystusa."
(RVM 18) Celem rozważania
tajemnic życia Chrystusa jest poznanie Jego miłości, uwierzenie w nią i danie
odpowiedzi przez swoją szczerą miłość. Dzięki medytacjom różańcowym można
"poznać miłość Chrystusa, przewyższającą wszelką wiedzę" i zostać napełnionym
"całą Pełnią Bożą" (3, 7-19).
— Maryja Przewodniczką w poznawaniu Jezusa Chrystusa
W modlitwie
różańcowej Maryja staje się Przewodniczką, uczącą nas swojego spojrzenia na
Jezusa. Różaniec to "droga Maryi. Jest to droga przykładu Dziewicy z Nazaretu,
Niewiasty wiary, milczenia i słuchania."
(RVM 24)
Matka Najświętsza może uczyć nas głębokiego
spojrzenia na tajemnice Jezusa, gdyż była z nimi związana: "tajemnice Chrystusa
są również, w jakimś sensie, tajemnicami Maryi, nawet wówczas, gdy nie jest z
nimi bezpośrednio związana, przez sam fakt, że żyje Ona Nim i dla Niego." (RVM 24)
— Maryja pomaga nam poznać Tego, który jest pełnią Objawienia
Matka Najświętsza dobrze wie, że naszym
Zbawicielem, Odkupicielem i Nauczycielem nie jest Ona, lecz Jej Syn. Wie, że w
Nim otrzymaliśmy pełnię Objawienia, dlatego każdego wierzącego, który do Niej
przychodzi, kieruje ku Jezusowi. Chce, abyśmy jak najlepiej poznali Go,
umiłowali i dzięki temu osiągnęli zbawienie. Maryja pragnie, byśmy nie tyle
poznali samą naukę Jezusa, ile – jak powie Jan Paweł II – "nauczyli się" Go.
"Chrystus jest Nauczycielem w całym tego słowa znaczeniu, jest objawiającym i
samym Objawieniem. Nie chodzi jedynie o nauczenie się tego, co głosił, ale o
'nauczenie się Jego samego'. Jakaż nauczycielka byłaby w tym bieglejsza niż
Maryja?" (RVM 14)
— Współdziałanie Maryi z Duchem Świętym pomagającym nam poznać
Chrystusa
Prowadzenie nas do Chrystusa przez Maryję, ukazywanie nam Go przez Nią stanowi
z Jej strony współdziałanie z Duchem Świętym, który swoim światłem wewnętrznym
prowadzi nas do prawdy. "Jeśli ze strony Boga to
Duch Święty jest wewnętrznym Nauczycielem, który prowadzi nas do pełnej prawdy
o Chrystusie (por. J 14, 26; 15, 26; 16, 13), wśród istot stworzonych
nikt lepiej od Niej nie zna Chrystusa; nikt nie może, tak jak Matka, wprowadzić
nas w głęboką znajomość Jego misterium." (RVM 14)
— Maryjna szkoła, w której poznaje się Chrystusa
Szkoła to miejsce, gdzie – pod przewodnictwem
nauczycieli – na różnych przedmiotach zdobywa się wiedzę. Mówiąc o modlitwie
różańcowej, Jan Paweł porównuje ją do szkoły, w której główna Nauczycielka,
Maryja, "uczy nas" Jezusa. "Przechodzić z Maryją przez sceny różańca to jakby
być w 'szkole' Maryi, by czytać Chrystusa, by wnikać w Jego tajemnice, by
zrozumieć Jego przesłanie. Szkoła Maryi okazuje się tym skuteczniejsza, jeśli
pomyśleć, że prowadzi ją Ta, która uzyskuje dla nas w obfitości dary Ducha
Świętego, a zarazem daje nam przykład owej „pielgrzymki wiary”, w której jest
niezrównaną Mistrzynią. Wobec każdej tajemnicy swego Syna zachęca nas Ona, jak
to było przy zwiastowaniu, do zadawania z pokorą pytań, które otwierają na
światło, by na koniec okazać zawsze posłuszeństwo wiary: „Oto ja służebnica
Pańska, niech mi się stanie według twego słowa” (Łk1, 38)." (RVM 14)
2. Stałe przypominanie istotnych
treści Dobrej Nowiny przez tajemnice różańcowe
Oprócz skupiania naszej uwagi na Chrystusie wartość rozważań
różańcowym tkwi również w tym, że przypominają nam one podstawowe treści Pisma
Świętego.
— Różaniec nie odwraca nas od Pisma Świętego
Koncentrując
nasze spojrzenie na Jezusie Chrystusie, rozważania różańcowe przypominają nam
zbawcze wydarzenia, które zostały opisane w Ewangeliach. Różaniec nie odwraca
więc uwagi od Pisma Świętego, lecz, przeciwnie, zachęca do ciągłego rozważania
jego treści, stale przypomina Ewangelię, czyli Dobrą Nowinę o dobroci Boga i o
naszym zbawieniu. Dzięki rozważaniom różańcowym lepiej wnikamy w tajemnicę
Bożej miłości, przybliżoną nam przez Ewangelię.
Rozważane tajemnice
Różańca świętego nie zastępują Ewangelii ani nawet nie odwołują się do
wszystkiego, co ona zawiera. Ograniczają się do zasadniczych "linii życia
Chrystusa", jednak "od nich łatwo można przejść do pozostałych treści
Ewangelii, przede wszystkim wówczas, kiedy różaniec odmawia się w szczególnych
chwilach przedłużonego skupienia."
(RVM 29)
— Różaniec streszczeniem Ewangelii
Różaniec – jak przypomina Paweł VI – w "powściągliwości swych elementów skupia
w sobie głębię całego przesłania ewangelicznego, którego jest jakby
streszczeniem" (Adhort. apost. Marialis cultus 2 lutego 1974, 42: AAS 66,
1974, s.153. Por. Jan Paweł II, RVM 1). Chociaż tajemnice różańcowe nie
ujmują wszystkich treści zawartych w Ewangeliach, to jednak koncentrują naszą
uwagę na głównych wydarzeniach zbawczych: na Wcieleniu, na dziele Odkupienia
uwieńczonym zesłaniem Ducha Świętego. Wsłuchanie się w Chrystusa głoszącego
królestwo Boże i wzywającego do nawrócenia daje nam okazję do przemyślenia
wszystkich pouczeń Jezusa zawartych w Ewangelii.
3. Środek pomagający katechizować i
ewangelizować
— Pomoc w ewangelizacji
Różaniec pomaga wypełnić jedną z podstawowych misji Kościoła, którą jest
rozbudzanie wiary przez głoszenie słowa Bożego. Medytacje różańcowe mogą być wykorzystane
do ewangelizowania i katechizowania. Koncentrując uwagę na Chrystusie i na
głównych wydarzeniach z Jego życia, opisanych w Ewangeliach, rozważanie
różańcowe umacnia wiarę modlącego się, a tym samym przygotowuje go do
ewangelizacji.
— Katecheza różańcowa
Jan Paweł II zwraca uwagę na fakt, że wspólnotowe
odmawianie Różańca stwarza możliwość katechizowania i ewangelizowania. "Kiedy
bowiem w modlitwie różańcowej uwzględni się odpowiednio wszystkie elementy, aby
medytacja była skuteczna, zwłaszcza przy odmawianiu wspólnotowym w parafiach i
sanktuariach, powstaje szczególna sposobność katechezy, którą duszpasterze
winni umieć wykorzystać. Matka Boża Różańcowa również w ten sposób prowadzi
dalej swe dzieło głoszenia Chrystusa." (RVM 17)
4. Oręż w walce z
herezjami
Ojciec Święty
przypomina fakt, że modlitwa różańcowa była i nadal powinna pozostać ważnym
środkiem pomagającym zwalczać różnego rodzaju błędne nauki, które w każdej
epoce zagrażały wierze. "Historia
różańca pokazuje, jak tej modlitwy używali zwłaszcza dominikanie, gdy Kościół
przeżywał trudne chwile z powodu szerzenia się herezji. Dziś stoimy wobec
nowych wyzwań. Czemuż nie wziąć znowu do ręki koronki z wiarą tych, którzy byli
przed nami? Różaniec zachowuje całą swą moc i pozostaje narzędziem nie do
pominięcia pośród środków duszpasterskich każdego dobrego głosiciela Ewangelii."
(RVM
17)
5. Przemiana i
uświęcenie życia przez Różaniec
Jeśli wkładamy serce
w modlitwę różańcową, jeśli nie staje się ona dla nas samym tylko bezmyślnym
powtarzaniem słów, wówczas przemienia się ona w narzędzie doskonalące całe
nasze życie, umacnia miłość, a tym samym – świętość.
— Przemiana serca
Wszystkie elementy tej modlitwy mają na celu "ukształtowanie
ucznia według Serca Chrystusa." (por. RVM 17) Nie tylko Jezus nas
kształtuje podczas rozważania tajemnic Jego życia, lecz również przykład Maryi
– Jej Serce szczere, kochające i nieskalane żadnym grzechem, żadną formą
egoizmu.
— Uczenie się posłuszeństwa Jezusowi
Patrzenie na Maryję, słuchanie Jej
rad uczy nas posłuszeństwa Jezusowi. Matce Najświętszej najbardziej na tym
zależy, byśmy spełniali wszystkie polecenia Jej Syna, gdyż to zapewni nam
zbawienie. Swoje życzenie Maryja wyraziła wyraźnie w Kanie Galilejskiej,
zachęcając sługi do wykonania poleceń Chrystusa (por. J 2, 5). W czasie
medytacji różańcowych spotykamy się z Nauczycielką, która uczy nas żyć zgodnie
z nauką Zbawiciela. Kontynuuje Ona zadanie, które spełniała w odniesieniu do
uczniów Jezusa, zwłaszcza po Jego wniebowstąpieniu. (Por. RVM 14).
— Pomoc w naśladowaniu Chrystusa
"Istotnym
znamieniem duchowości chrześcijańskiej jest wysiłek ucznia, by upodabniać się
coraz bardziej do swego Mistrza (por. Rz 8, 29; Flp 3, 10. 21)."
(RVM 15) Nie chodzi jednak o upodobnienie się czysto zewnętrzne,
lecz – zgodnie z zaleceniem św. Pawła – powinniśmy kształtować w sobie takie
dążenia, jakie były i nadal są w Jezusie Chrystusie. (Por. Flp 2,5)
Wielką pomoc w
uczeniu się naśladowania Zbawiciela stanowi modlitwa różańcowa.
"Na duchowej drodze różańca, opartej na nieustannym kontemplowaniu –
razem z Maryją – Chrystusowego oblicza, ten wymagający ideał upodabniania się
do Niego jest osiągany przez obcowanie, które moglibyśmy nazwać
„przyjacielskim”. Wprowadza nas ono w naturalny sposób w życie Chrystusa i
pozwala nam jakby „oddychać” Jego uczuciami. W związku z tym bł. Bartłomiej
Longo stwierdza: „Jak dwóch przyjaciół, którzy często razem przestają,
zazwyczaj upodabnia się również w obyczajach, tak też my, prowadząc serdeczne
rozmowy z Jezusem i Maryją przez medytowanie tajemnic różańca i rozwijając
razem to samo życie przez komunię, możemy, na ile byłaby do tego zdolna nasza
małość, stać się do Nich podobni i nauczyć się od tych najwyższych przykładów
życia pokornego, ubogiego, ukrytego, cierpliwego i doskonałego”.
(RVM 15)
W chwilach
poświęconych na medytacje różańcowe oddajemy się do dyspozycji Matki, która
Swoją modlitwą wypraszającą wylanie Ducha Świętego i Swoim przykładem
przyczynia się do wzrastania Chrystusa w nas. "Różaniec
przenosi nas mistycznie, byśmy stanęli u boku Maryi, troszczącej się o ludzkie
wzrastanie Chrystusa w domu w Nazarecie. Pozwala Jej to wychowywać nas i
kształtować z tą samą pieczołowitością, dopóki Chrystus w pełni się w nas nie
„ukształtuje” (por. Ga 4, 19)."
(RVM 15) Patrząc na Maryję, Istotę najbardziej podobną do Jezusa, uczymy się
kochać tak jak On i Ona, uczymy się żyć wolą Ojca niebieskiego.
6. Różaniec rozwija modlitwę
kontemplacyjną
Dzięki Różańcowi doskonali się
nasz modlitewny kontakt z Bogiem.. "Jest jedną z
metod uczenia kontemplacji, którą można doskonalić." (RVM
9).
"Różaniec należy do najlepszej i najbardziej
wypróbowanej tradycji kontemplacji chrześcijańskiej. Rozwinięty na Zachodzie,
jest modlitwą typowo medytacyjną i odpowiada poniekąd
„modlitwie serca” czy „modlitwie Jezusowej”, która wyrosła na glebie
chrześcijańskiego Wschodu." (RVM 5)
Ma on "prostotę modlitwy ludowej,
ale także teologiczną głębię modlitwy odpowiedniej dla tych, którzy odczuwają
potrzebę dojrzalszej kontemplacji."
(RVM 39)
7. Zespalanie modlitwy z całym naszym
życiem dzięki Różańcowi
Rozważanie tajemnic
zbawczych nie odrywa nas od codziennego życia, od tego, co nas cieszy i boli. W
dziesiątki różańca – jak uczy Jan Paweł II – "serce
nasze może wprowadzić wszystkie sprawy, które składają się na życie człowieka,
rodziny, narodu, Kościoła, ludzkości. Sprawy osobiste, sprawy naszych bliźnich,
zwłaszcza tych, którzy nam są najbliżsi, tych, o których najbardziej się
troszczymy. W ten sposób ta prosta modlitwa różańcowa pulsuje niejako życiem
ludzkim”." (RVM 2)
Modlitwa różańcowa nie czyni
modlącego się obojętnym na to, czym żyje Kościół i świat. Przeciwnie,
pozwala mu przedstawić Bogu – z Maryją i przez Maryję – wszystkie radości i
smutki ludzkości. "Kiedy odkrywa się pełne znaczenie
różańca, prowadzi on do samego serca życia chrześcijańskiego i daje powszednią
a owocną sposobność duchową i pedagogiczną do osobistej kontemplacji, formacji
Ludu Bożego i nowej ewangelizacji." (RVM 3)
8. Doskonalenie uczestnictwa w liturgii
przez medytacje różańcowe
Jan Paweł II rozwiewa wątpliwości
tych, którzy uważają, że Różaniec stanowi zagrożenie dla liturgii Kościoła. Tak
nie jest. "W rzeczywistości, jak wyjaśnił Paweł VI, modlitwa ta nie tylko nie
przeciwstawia się liturgii, ale jest dla niej oparciem, gdyż dobrze do niej
wprowadza i stanowi jej echo, pozwalając przeżywać ją w pełni wewnętrznego
uczestnictwa i zbierać jej owoce w życiu codziennym." (RVM 4)
9. Różaniec modlitwą pomagającą
odbudować jedność Kościoła
Papież Jan Paweł II ustosunkowuje
się do obaw, że modlitwa różańcowa stanowi przeszkodę w ekumenizmie. Z
naciskiem stwierdza on: "Różaniec na nowo odkryty we
właściwy sposób jest pomocą, a bynajmniej nie przeszkodą dla ekumenizmu!"
(RVM 4) Istotnie, nie może utrudniać zjednoczenia Kościoła żaden środek, który
zbliża do Chrystusa, pomaga Go poznać i umiłować, a To właśnie czyni modlitwa
różańcowa.
10. Modlitwa integrująca rodziny
Przedstawiając wartość Różańca, Jan
Paweł II ukazuje wieloraki pozytywny wpływ tej modlitwy na rodziny.
— Pogłębianie jedności rodzinnej przez
Różaniec
"Rodzina, która modli się zjednoczona,
zjednoczona pozostaje. Różaniec święty zgodnie z dawną tradycją jest modlitwą,
która szczególnie sprzyja gromadzeniu się rodziny. Kierując wzrok na Jezusa,
poszczególni jej członkowie odzyskują na nowo również zdolność patrzenia sobie
w oczy, by porozumiewać się, okazywać solidarność, wzajemnie sobie przebaczać,
by żyć z przymierzem miłości odnowionym przez Ducha Bożego." (RVM 41)
— Pomoc rodzinom zagrożonym
Dzięki modlitwie różańcowej rodziny mogą się oprzeć
różnorodnym zagrożeniom, na jakie naraża je świat. "Liczne problemy współczesnych rodzin, zwłaszcza
w społeczeństwach ekonomicznie rozwiniętych, wynikają stąd, że coraz trudniej
jest się porozumiewać. Ludzie nie potrafią ze sobą przebywać, a być może
nieliczne momenty, kiedy można być razem, zostają pochłonięte przez telewizję.
Podjąć na nowo odmawianie różańca w rodzinie znaczy wprowadzić do codziennego
życia całkiem inne obrazy, ukazujące misterium, które zbawia: obraz
Odkupiciela, obraz Jego Najświętszej Matki. Rodzina, która odmawia razem
różaniec, odtwarza poniekąd klimat domu w Nazarecie: Jezusa stawia się w
centrum, dzieli się z Nim radości i cierpienia, w Jego ręce składa się potrzeby
i projekty, od Niego czerpie się nadzieję i siłę na drogę." (RVM 41)
— Wzrastanie dzieci w klimacie
modlitwy różańcowej
"Czymś pięknym i owocnym jest także powierzenie tej modlitwie drogi wzrastania
dzieci. Czyż różaniec nie jest drogą życia Chrystusa od poczęcia do śmierci, aż
do zmartwychwstania i wejścia do chwały? Coraz trudniej jest dziś rodzicom
nadążyć za dziećmi na różnych etapach ich życia. W społeczeństwie rozwiniętej
technologii, środków masowego przekazu i globalizacji wszystko stało się tak
szybkie, a różnice kulturowe między pokoleniami coraz bardziej się zwiększają.
Najróżniejsze przesłania i doświadczenia najmniej dające się przewidzieć prędko
wkraczają w życie dzieci i młodzieży, a rodzice przeżywają nieraz udrękę,
stając wobec grożących im niebezpieczeństw. Nierzadko doznają bolesnych
rozczarowań, obserwując niepowodzenia swych dzieci ulegających ułudzie
narkotyków, powabom rozpasanego hedonizmu, pokusom przemocy, najprzeróżniejszym
przejawom bezsensu i rozpaczy. Modlitwa różańcowa za dzieci, a bardziej jeszcze
z dziećmi, która wychowuje je już od najmłodszych lat do tego codziennego
momentu „modlitewnej przerwy” całej rodziny, z pewnością nie jest rozwiązaniem
wszelkich problemów, ale stanowi pomoc duchową, której nie należy lekceważyć."
(RVM 42)
Jan Paweł II zauważa, że struktura Różańca, wbrew
pozorom, nie stanowi przeszkody w tym, aby stał się on modlitwą dzieci i
młodzieży.
"Można by wysunąć
zastrzeżenie – pisze Papież – że różaniec wydaje się modlitwą niezbyt
odpowiadającą gustom dzieci i młodzieży dzisiejszych czasów. Może jednak
zastrzeżenie to opiera się na wyobrażeniu jego niedbałego odmawiania. Zresztą,
o ile tylko zachowamy zasadniczą strukturę różańca, nic nie przeszkadza, aby
dla dzieci i młodzieży jego odmawianie – tak w rodzinie, jak i w grupach –
wzbogacić odpowiednimi elementami symbolicznymi i praktycznymi, które by
pomogły w jego zrozumieniu i dowartościowaniu. Czemu nie spróbować?
Duszpasterstwo młodzieżowe aktywne, pełne zapału i twórcze – Światowe Dni
Młodzieży pozwoliły mi zdać sobie z tego sprawę – zdolne jest dokonać, z Bożą
pomocą, rzeczy naprawdę znamiennych. Jeśli różaniec zostanie dobrze
przedstawiony, to jestem pewien, że sami młodzi będą w stanie raz jeszcze
zaskoczyć dorosłych, przyjmując tę modlitwę i odmawiając ją z entuzjazmem
typowym dla ich wieku." (RVM 42)
— Powrót do modlitwy w rodzinie i za rodzinę
"Jako modlitwa o pokój,
różaniec był też zawsze modlitwą rodziny i za rodzinę. Niegdyś modlitwa ta była
szczególnie droga rodzinom chrześcijańskim i niewątpliwie sprzyjała ich
jedności. Należy zadbać, by nie roztrwonić tego cennego dziedzictwa. Trzeba
powrócić do modlitwy w rodzinie i do modlitwy za rodziny, wykorzystując nadal
tę formę modlitwy. W Liście apostolskim Novo millennio ineunte
zachęciłem do sprawowania Liturgii godzin również przez świeckich w zwyczajnym
życiu wspólnot parafialnych i różnych grup chrześcijańskich. Pragnę uczynić
to samo, gdy chodzi o różaniec. Są to dwie drogi kontemplacji chrześcijańskiej
nie alternatywne, ale wzajemnie się uzupełniające. Proszę zatem tych
wszystkich, którzy zajmują się duszpasterstwem rodzin, by z przekonaniem
zachęcali do odmawiania różańca." (RVM 41)
Ponieważ modlitwa różańcowa posiada ogromną wartość dla
prawidłowego rozwoju rodzin, duszpasterze powinni zatroszczyć się o to, by
nadal jednoczyła ona i umacniała je. "Powrót do różańca w rodzinach
chrześcijańskich ma być, w ramach szerzej zakrojonego duszpasterstwa rodzin,
skuteczną pomocą, by zapobiec zgubnym następstwom tego kryzysu znamiennego dla
naszej epoki." (RVM 6)
11. Różaniec modlitwą
przynoszącą pokój
Kontynuując wezwanie swoich poprzedników do
odmawiania Różańca, Jan Paweł II zwraca uwagę na fakt, że rodzi on pokój w
naszych sercach i w konsekwencji – między ludźmi. W nim bowiem kontemplujemy
Jezusa Chrystusa, "który „jest naszym pokojem”, gdyż „obie
części ludzkości uczynił jednością, bo zburzył rozdzielający je mur – wrogość”
(Ef 2, 14)." (por. RVM 6)
Dzięki modlitwie
różańcowej ludzkość może znaleźć to, za czym tak bardzo tęskni: pokój.
"Trudności, jakie na
początku tego nowego tysiąclecia pojawiają się na światowym horyzoncie,
skłaniają nas, by uznać, że nadzieję na mniej mroczną przyszłość może w nas
wzbudzić jedynie interwencja z Wysoka, zdolna pokierować sercami tych
wszystkich, którzy żyją w sytuacjach konfliktowych, i tych, którzy trzymają w
swych rękach losy narodów.
Różaniec ze swej natury
jest modlitwą pokoju z racji samego faktu, że polega na kontemplowaniu
Chrystusa, który jest Księciem Pokoju i „naszym pokojem” (Ef 2, 14). Kto
przyswaja sobie misterium Chrystusa – a różaniec właśnie do tego prowadzi –
dowiaduje się, na czym polega sekret pokoju, i przyjmuje to jako życiowy
projekt.
Ponadto, mocą swego
charakteru medytacyjnego, przez spokojne następowanie po sobie kolejnych
„Zdrowaś Maryjo”, różaniec wywiera na modlącego się kojący wpływ, który
usposabia go do przyjmowania i doświadczania w głębi swego jestestwa oraz do
szerzenia wokół siebie tego prawdziwego pokoju, który jest szczególnym darem
Zmartwychwstałego (por. J 14, 27; 20, 21).
Różaniec jest modlitwą
pokoju także ze względu na owoce miłości miłosiernej, jakie rodzi. Jeśli
odmawia się go właściwie, jako modlitwę medytacyjną, to różaniec, pomagając
spotkać się z Chrystusem w Jego misteriach, musi również ukazywać oblicze
Chrystusa w braciach, zwłaszcza tych najbardziej cierpiących. Jakże można by w
„tajemnicach radosnych” wpatrywać się w misterium Dziecięcia narodzonego w
Betlejem, nie odczuwając pragnienia, by przyjmować, bronić i promować życie,
biorąc na siebie ciężar cierpienia dzieci we wszystkich zakątkach świata? Jak
można by w „tajemnicach światła” iść za Chrystusem Objawicielem, nie podejmując
postanowienia, by dawać świadectwo Jego „błogosławieństwom” w codziennym życiu?
I jak kontemplować Chrystusa obarczonego krzyżem i ukrzyżowanego, nie czując
potrzeby stawania się Jego „Cyrenejczykiem” względem każdego brata przybitego
cierpieniem czy zdruzgotanego rozpaczą? A wreszcie, jak można by utkwić wzrok w
chwale Chrystusa Zmartwychwstałego i w Maryi ukoronowanej na Królową, nie
czując pragnienia, by uczynić ten świat piękniejszym, bardziej sprawiedliwym,
bliższym planom Bożym?
Tak więc różaniec,
kierując nasze spojrzenie ku Chrystusowi, czyni nas również budowniczymi pokoju
w świecie. Mając charakter nieustającego, wspólnego błagania, zgodnie z
Chrystusowym wezwaniem, by modlić się „zawsze i nie ustawać” (por. Łk 18, 1),
pozwala on mieć nadzieję, że również dzisiaj 'walka' tak trudna jak ta, która
toczy się o pokój, może być zwycięska.
Różaniec, daleki od tego,
by być ucieczką od problemów świata, skłania nas, by patrzeć na nie oczyma
odpowiedzialnymi i wielkodusznymi, i wyjednuje nam siłę, by powrócić do nich z
pewnością co do Bożej pomocy oraz z silnym postanowieniem, by we wszelkich
okolicznościach dawać świadectwo miłości, która jest „więzią doskonałości” (Kol
3, 14)." (RVM 40)
12. Wyjątkowa
skuteczność Różańca
"Kościół
zawsze uznawał szczególną skuteczność tej modlitwy, powierzając jej wspólnemu
odmawianiu, stałemu jej praktykowaniu, najtrudniejsze sprawy. W chwilach, gdy
samo chrześcijaństwo było zagrożone, mocy tej właśnie modlitwy przypisywano
ocalenie przed niebezpieczeństwem, a Matkę Bożą Różańcową czczono jako Tę,
która wyjednywała wybawienie." (RVM 39) "Za pośrednictwem różańca wierzący
czerpie obfitość łaski, otrzymując ją niejako wprost z rąk Matki Odkupiciela."
(RVM 1)
O skuteczności tej
modlitwy daje świadectwo Jan Paweł II, odwołując się do doświadczeń z własnego
życia: "Od mych lat młodzieńczych modlitwa ta miała ważne miejsce w moim życiu
duchowym (...) Różaniec towarzyszył mi w chwilach radości i doświadczenia.
Zawierzyłem mu wiele trosk. Dzięki niemu zawsze doznawałem otuchy. (RMV 2)
"Ileż łask otrzymałem w tych latach od Najświętszej Dziewicy poprzez różaniec."
(RVM 2) Mając w pamięci łaski otrzymane dzięki tej modlitwie, Ojciec Święty z
ufnością powierza jej sprawę pokoju i rodzin. (Por. RVM 39)
13. Pomoc medytacji różańcowych w
poznaniu tajemnicy człowieka
Medytując tajemnice życia Jezusa
Chrystusa i Maryi poznajemy lepiej nie tylko Zbawiciela i Jego Matkę, ale
również tajemnicę człowieka.
Kto bowiem "podejmuje kontemplację Chrystusa, rozważając etapy Jego życia, musi
pojąć w Nim również „prawdę o człowieku”. (RVM 25)
Rozważając w
tajemnicach różańcowych życie i działalność Jezusa Chrystusa, poznajemy lepiej
siebie samych, sens naszego istnienia, drogę wiodącą do osiągnięcia naszej
pełni w życiu wiecznym. Modlący się człowiek kontemplując
"Jego narodziny uczy się sakralnego charakteru życia, patrząc na dom w
Nazarecie poznaje pierwotną prawdę o rodzinie według planu Bożego, słuchając
Nauczyciela w tajemnicach życia publicznego czerpie światło, by wejść do
Królestwa Bożego, a idąc drogą na Kalwarię uczy się znaczenia zbawczego
cierpienia. Wreszcie kontemplując Chrystusa i Jego Matkę w chwale, widzi cel,
do którego każdy z nas jest wezwany, jeśli pozwoli się uzdrowić i przemienić
przez Ducha Świętego. Można więc powiedzieć, że każda tajemnica różańca, stając
się przedmiotem dobrej medytacji, rzuca światło na misterium człowieka." (RVM
25)
Zachęta do modlitwy
różańcowej
— Maryja prosi o odmawianie Różańca
Jan Paweł II przedstawia wartość
modlitwy różańcowej po to, by zachęcić do jej odmawiania. Swoją zachętę papież
łączy z wezwaniem Maryi, która zwłaszcza w dziewiętnastym i dwudziestym
stuleciu "w różnorakich okolicznościach dawała odczuć w jakiś sposób swoją
obecność i usłyszeć swój głos, by zachęcić Lud Boży do tej formy modlitwy
kontemplacyjnej." (RVM 7)
— Zachęta świętych do odmawiania modlitwy
różańcowej
Prośba Jana Pawła II o medytowanie
tajemnic różańcowych stanowi kontynuację zachęt do tej modlitwy takich
apostołów Różańca jak św. Ludwik Maria Grignion de Montfort, bł. Ojciec Pio czy
bł. Bartłomiej Longo, który powiedział: „Kto szerzy różaniec, ten jest
ocalony!” (RVM 8) Modlitwą tego szerzyciela Różańca kończy Jan Paweł II swoje
rozważania o tej wyjątkowej modlitwie.
"O, błogosławiony różańcu Maryi,
słodki łańcuchu, który łączysz nas z Bogiem; więzi miłości, która nas
jednoczysz z aniołami; wieżo ocalenia od napaści piekła; bezpieczny porcie w
morskiej katastrofie! Nigdy cię już nie porzucimy. Będziesz nam pociechą w
godzinie konania. Tobie ostatni pocałunek gasnącego życia. A ostatnim akcentem
naszych warg będzie Twoje słodkie imię, o Królowo Różańca z Pompei, o Matko
nasza droga, o Ucieczko grzeszników, o Władczyni, Pocieszycielko strapionych.
Bądź wszędzie błogosławiona, dziś i zawsze, na ziemi i w niebie" (RVM 43)
