WIARA PROWADZĄCA DO USPRAWIEDLIWIENIA
Według św. Pawła wiara jest koniecznym warunkiem dostąpienia usprawiedliwienia. Dlatego też pisze on: „Bo ja nie wstydzę się Ewangelii, jest bowiem ona mocą Bożą ku zbawieniu dla każdego wierzącego, najpierw dla Żyda, potem dla Greka. W niej bowiem objawia się sprawiedliwość Boża, która od wiary wychodzi i ku wierze prowadzi, jak jest napisane: a sprawiedliwy z wiary żyć będzie”
(Rz 1,16-17).
1. Na czym polegała wiara Abrahama, dzięki której dostąpił on usprawiedliwienia? Rz 4,18-22 lub Rdz 12,1-8; Hbr 11,17-19 lub Rdz 22,1-19
Wiara prowadząca do usprawiedliwienia jest czymś więcej niż teoretycznym przyjęciem jakichś prawd, niż wyuczeniem się na pamięć „Credo”. Wyraża się ona nie tylko w uznaniu wszystkich prawd objawionych przez Boga, ale przede wszystkim w zaufaniu Mu i w czynach wyrażających to zaufanie. Przykład wiary przejawiającej się w czynach spotykamy u Abrahama. Jemu to Bóg obiecał dać liczne potomstwo i uczynić go ojcem wielkiego narodu, o ile zawierzy Mu i opuści swoją rodzinną ziemię. „Przez wiarę ten, którego nazwano Abrahamem, usłuchał wezwania Bożego, by wyruszyć do ziemi, którą miał objąć w posiadanie. Wyszedł nie wiedząc, dokąd idzie”
(Hbr 11,8). „On to wbrew nadziei uwierzył nadziei, że stanie się ojcem wielu narodów zgodnie z tym, co było powiedziane: takie będzie twoje potomstwo. I nie zachwiał się w wierze, choć stwierdził, że ciało jego jest już obumarłe - miał już prawie sto lat - i że obumarłe jest łono
Sary. I nie okazał wahania ani niedowierzania co do obietnicy Bożej, ale się wzmocnił w wierze. Oddał przez to chwałę Bogu i był przekonany, że mocen jest On również wypełnić, co obiecał. Dlatego też poczytano mu to za sprawiedliwość”
(Rz 4,18-22; por. Rdz 12,1-8). Wiara Abrahama nie została zniszczona, a nawet jeszcze bardziej się umocniła, przez dotkliwą próbę, jaką było żądanie Boga, by swojego jedynego syna,
Izaaka, złożył Mu w ofierze (por. Rdz 22,1-19). „Przez wiarę Abraham wystawiony na próbę ofiarował
Izaaka, i to jedynego syna składał na ofiarę, on, który otrzymał obietnicę, któremu powiedziane było: z Izaaka będzie dla ciebie potomstwo. Pomyślał bowiem, iż Bóg mocen wskrzesić także umarłych”
(Hbr 11,17-19). Tylko wiara angażująca całego człowieka, wyrażająca się w działaniu ujawniającym zawierzenie Bogu - jak to miało miejsce w przypadku Abrahama - prowadzi do usprawiedliwienia. Wiara powinna łączyć się z miłością.
2. W czym przejawiała się wiara uczniów powołanych przez Jezusa, którzy poszli za Nim? Mt 9,9-13; 4,18-22
Wezwani przez Jezusa uczniowie natychmiast porzucili swoje dawne zajęcia i poszli za Nim. W tym porzuceniu wszystkiego i pójściu za Chrystusem wyrażała się ich głęboka wiara i zaufanie Mu. Powołani uczniowie wierzyli bowiem, że Jezus ich nie zawiedzie, że mogą na Niego liczyć, chociaż Go jeszcze zbytnio nie znali. Zawierzenie apostołów przejawiało się zatem w konkretnych czynach, którymi było porzucenie dotychczasowego stylu życia i pójście za Jezusem. Głęboka wiara każdego chrześcijanina powinna się przejawiać w ciągłym porzucaniu dawnego, grzesznego życia, aby codziennie rozpoczynać - nowe, oparte wyłącznie na Ewangelii Jezusa.
3. Jaką wiarę św.
Jakub nazywa martwą? Jk 2,14-26
Wiara prowadząca do
usprawiedliwienia nie może być jakąś mglistą teorią, lecz musi przejawiać
się w uczynkach zgodnych z wolą Bożą. Ten w pełni uwierzył w dobroć
Boga, kto oparł swe życie na Jego przykazaniach. Św. Jakub mówi, że wiara
nie połączona z uczynkami martwa jest sama w sobie (por. Jk 2,17). W czynach
wyrażających zaufanie Bogu ujawnia się, a zarazem doskonali, nasza wiara.
Dostąpić usprawiedliwienia może ten, kto swoją wiarę wcieli w uczynki miłości.
Stwierdza to św. Jakub mówiąc: „Widzicie, że człowiek dostępuje
usprawiedliwienia na podstawie uczynków, a nie samej tylko wiary” (Jk
2,24). Inaczej mówiąc, usprawiedliwiony jest ten, którego wiara łączy się
z miłością, owocuje w czynach miłości. Zanik wiary lub miłości pociąga
za sobą utratę usprawiedliwienia i naraża człowieka na wieczne potępienie.
Tak zwane grzechy ciężkie lub śmiertelne, będące zupełnie świadomym i
dobrowolnym zniszczeniem w sobie wiary lub miłości, powodują utratę łaski
usprawiedliwienia, czyli utratę łaski uświęcającej.
4. Czy w religiach
niechrześcijańskich można dojść do wiary dającej usprawiedliwienie?
Hbr 11,6
Wiara jest warunkiem
usprawiedliwienia, bez którego nie można być zbawionym. Z tego też względu
wiara jest konieczna do zbawienia. Na wspólnocie Kościoła ciąży
odpowiedzialność za głoszenie Ewangelii wszystkim ludziom, aby budzić ich
wiarę. Według nauki Soboru Watykańskiego II - Bóg może doprowadzić każdego
człowieka do zbawczej wiary: „Chociaż więc wiadomymi tylko sobie drogami
może Bóg doprowadzić ludzi, nie znających Ewangelii bez własnej winy, do
wiary, bez której niepodobna podobać się Bogu - to jednak na Kościele ciąży
konieczność i równocześnie święte prawo głoszenia Ewangelii, a wobec
tego działalność misyjna tak dziś, jak i zawsze zachowuje w pełni swą
moc i konieczność (DM 7)”.
5. Na jakiej podstawie małe dziecko dostępuje w sakramencie chrztu usprawiedliwienia, skoro warunkiem dostąpienia tej łaski jest wiara?
W momencie chrztu małe dziecko wraz z łaską usprawiedliwienia otrzymuje także łaskę wiary i miłości Bożej. Ojciec i matka, rodzice chrzestni, a także inne osoby biorą odpowiedzialność za rozwój tych darów w przyszłym życiu dziecka. Jest to wielki obowiązek, bo jeśli dziecko utraci wiarę lub nie będzie się w życiu kierować miłością, utraci dar sprawiedliwości i nie osiągnie zbawienia.
6. W jaki sposób powinien się przygotować do chrztu człowiek dorosły, jeśli chce otrzymać łaskę usprawiedliwienia? Dz 8,25-38
Od osoby dorosłej, przyjmującej chrzest, wymagana jest wiara, bez której nie można dostąpić usprawiedliwienia. Przyjmujący chrzest dorosły człowiek musi również wykazać się miłością przyjmującą podwójną formę: żalu za popełnione grzechy i pragnienia rozpoczęcia życia opartego na nauce Jezusa. Jeśli człowiek dorosły przyjmuje chrzest, a nie żałuje za swoje grzechy osobiste, nie dostępuje usprawiedliwienia, czyli nie otrzymuje łaski uświęcającej. Oczywiście chrztu nie powtarza się już po raz drugi, gdyż wyciska on na duszy charakter sakramentalny. Jeśli człowiek w pewnym momencie swego życia zacznie żałować za grzechy, dostąpi usprawiedliwienia. Żadnego sakramentu wyciskającego charakter sakramentalny nie powtarza się, nawet gdyby został przyjęty niegodnie, np. gdyby ktoś przyjął sakrament bierzmowania lub kapłaństwa w stanie grzechu śmiertelnego.
