MIŁOŚĆ PŁODNA
Sam Bóg ustanowił małżeństwo. Jest ono specjalnym powołaniem,
wezwaniem człowieka przez Boga do współdziałania z Nim.
1. Na czym polega współdziałanie małżonków z
Bogiem-Stwórcą? Rdz 1,27-28
Każda autentyczna miłość jest stwórcza: odradza ona
bowiem, ubogaca i uszczęśliwia zarówno osobę kochającą, jak i kochaną.
Miłość wzajemna małżonków do siebie także ich tworzy, przyczynia się
do ich wzajemnego ubogacenia i ciągłego rozwoju. Od małżonków Bóg wymaga
jednak jeszcze czegoś więcej: aby owocem ich wzajemnej miłości i
zjednoczenia duchowo-fizycznego był nowy człowiek. Poczęcie nowego życia
nie powinno być rezultatem zaspokajania swej pożądliwości ani wynikiem
„przypadku”, lecz - owocem wzajemnej miłości, zjednoczenia nie tylko ciał,
ale i serc. Przekazując życie, małżonkowie współdziałają z Bogiem
stwarzającym nieśmiertelne dusze ich dzieci. Włączenie się w stwórczą
działalność Boga przez przekazywanie życia jest istotnym celem małżeństwa.
Jeśliby zatem decydujące się na ślub osoby wykluczyły potomstwo, ich małżeństwo
byłoby nieważne.
2. Dlaczego przerywanie cięży jest wielkim grzechem?
Łk 9,48; Mt 25,40
Przerywanie ciąży jest zabójstwem bezbronnego człowieka, który swoje
istnienie otrzymał nie tylko od rodziców, ale przede wszystkim od Boga.
Przekazywanie życia przez ludzi splecione jest bardzo silnie z działalnością
Boga, który stwarza nieśmiertelne dusze, powołane do wiecznego istnienia.
Zabójstwo dziecka w łonie matki przerywa jego ziemskie istnienie, którym
mogło się ono cieszyć i ubogacać innych. Niszcząc poczęte życie,
pozbawia się dziecko możliwości wzrostu, rozwoju oraz wielu łask, które
mogłoby otrzymać w przyszłości w sakramentach, np. w sakramencie chrztu, w
Komunii św. itp. Ponieważ zabójstwo nienarodzonego dziecka jest wielkim złem,
dlatego też nie można go usprawiedliwić brakiem warunków, a nawet
komplikacjami zdrowia. Zabicie nienarodzonego dziecka wywołuje jeszcze większe
komplikacje psychiczne, niepokoje, wyrzuty sumienia. Nawet ryzyko urodzenia
dziecka nienormalnego i chorego nie upoważnia nikogo do odbierania mu życia.
Z punktu widzenia bowiem wiary nawet życie osób upośledzonych i cierpiących
ma wielką wartość. Kościół wierzy — uczy papież Jan Paweł II — „że
życie ludzkie, nawet gdy słabe i cierpiące, jest zawsze wspaniałym darem
Bożej dobroci” (Familiaris consortio, 30). Zło przerywania ciąży polega
na tym, że rodzi silny niepokój a często nawet załamania psychiczne u
matek, które dopuściły się tego grzechu, a nie podjęty się żadnej formy
naprawiania i wynagradzania zła, np. przez przyjęcie dalszego potomstwa,
pomaganie rodzinom wielodzietnym, wspieranie moralne matek w ciąży,
popieranie ruchów zajmujących się obroną poczętego życia, odradzanie
kobietom popełniania podobnego czynu itp. Nierzadko też wskutek przerywania
ciąży pojawiają się jeszcze inne powikłania, jak: bezpłodność, niemożliwość
donoszenia następnego poczętego dziecka, a nawet śmierć matki.
Nie można też przemilczeć odpowiedzialności za niszczenie bardzo
wczesnego istnienia ludzkiego, co ma miejsce przy stosowaniu wkładek
domacicznych i niektórych hormonalnych pigułek antykoncepcyjnych (np. typu
„mini-pill”). Choć środki te nazywa się „antykoncepcyjnymi”, w
gruncie rzeczy są one środkami poronnymi. Stosowanie ich jest równoznaczne
z akceptacją pewnych praktyk wczesnoporonnych. Stosujący je ponosi
odpowiedzialność nie tyle za zapobieganie poczęciu, ile za niszczenie już
poczętego życia.
3. Dlaczego w przekazywaniu życia nie wyczerpuje się
cały sens stosunków małżeńskich? 1 Kor 7,3-5
Bóg stworzył człowieka na swój obraz i podobieństwo: jest on obrazem
Boga-Miłości, powołanym do miłości. „Człowiek jako duch ucieleśniony,
czyli dusza, która się wyraża poprzez ciało, i ciało formowane przez nieśmiertelnego
ducha, powołany jest do miłości w tej właśnie swojej zjednoczonej całości.
Miłość obejmuje również ciało ludzkie, a ciało uczestniczy w miłości
duchowej” (Familiaris consortio, 11). Stosunek małżeński zawsze powinien
być wyrazem miłości do drugiej osoby i równocześnie tę miłość
ustawicznie pogłębiać. Jeśli współżycie ma być wyrazem miłości, nie
może współmałżonka narażać na wewnętrzne niepokoje sumienia, wymaga
natomiast poszanowania uczuć drugiej osoby i jej godności. Wyrażające i
pogłębiające miłość małżeńską współżycie seksualne zespala małżonków,
pogłębia ich jedność, a tym samym wytwarza odpowiedni klimat sprzyjający
rozwojowi dzieci, które już się urodziły albo też dopiero się urodzą. W
tym znaczeniu każdy akt seksualny, wypływający z autentycznej miłości,
skierowany jest na nowe życie, bądź na to, które się z niego pocznie, bądź
też na życie już zrodzonych dzieci, wymagających do prawidłowego rozwoju
klimatu miłości i jedności duchowej. Nie każdy stosunek musi kończyć się
poczęciem nowego życia, powinien jednak być na nie otwartym. Stosunki nie
„przestają być moralnie poprawne, nawet gdyby przewidywano, że z przyczyn
zupełnie niezależnych od woli małżonków będą niepłodne, ponieważ nie
tracą swojego przeznaczenia do wyrażania i umacniania zespolenia małżonków...
Jednakże... konieczną jest rzeczą, aby każdy akt małżeński zachował
swoje wewnętrzne przeznaczenie do przekazywania życia ludzkiego” (Humanae
vitae, 11). Kościół katolicki uważa jednak za niemoralne każde działanie
zmierzające do ubezpłodnienia stosunku w sposób sztuczny, czyli przez
stosowanie wszelkich środków antykoncepcyjnych.
4. Jakie możliwości czynienia dobra mają małżeństwa
bezdzietne?
Według nauczania Kościoła życie małżeńskie stanowi wartość nawet
wtedy, gdy zrodzenie potomstwa jest niemożliwe. „Niepłodność fizyczna
— uczy Jan Paweł II — może bowiem dostarczyć małżonkom sposobności
do innej, ważnej służby na rzecz życia osoby ludzkiej, jak na przykład
adopcja, różne formy pracy wychowawczej, niesienie pomocy innym rodzinom czy
dzieciom ubogim lub upośledzonym” (Familiaris consortio, 14). „Rodziny
chrześcijańskie winna ożywiać większa gotowość do adopcji i
przysposobienia dzieci pozbawionych rodziców czy też opuszczonych: podczas
gdy te dzieci, odnajdujące na nowo ciepło uczuć rodzinnych zaznają pełnego
miłości opatrznościowego ojcostwa Boga, świadczonego przez rodziców chrześcijańskich,
wzrastając w atmosferze pogody i ufności, cała rodzina zostanie ubogacona
wartościami duchowymi poszerzonego braterstwa... Bardziej jeszcze aniżeli
opuszczenie dzieci, niepokoi dzisiaj marginalizacja społeczna i kulturowa,
boleśnie uderzająca starych, chorych, upośledzonych, narkomanów, byłych
więźniów itd. W ten sposób poszerza się niepomiernie horyzont ojcostwa i
macierzyństwa rodzin chrześcijańskich: ich miłość płodna duchowo
podejmuje wyzwanie tych i innych naglących potrzeb naszych czasów. Chrystus
Pan, wraz z rodzinami i przez nie, nadal ma «współczucie» dla rzesz” (Familiaris
consortio, 41).
5. Na czym polega odpowiedzialne rodzicielstwo? Mt
6,25-34
Ponieważ Bóg jest miłością, dlatego chce się dzielić swoim
istnieniem z innymi istotami. Choć bez wątpienia chce On uszczęśliwić
istnieniem jak najwięcej istot, nie stwarza np. na ziemi nieskończenie wielu
ludzi, gdyż nasz glob może zapewnić przetrwanie tylko jakiejś określonej
liczbie osób. Podobnie ma być z miłością rodzicielską. Autentyczna miłość
rodziców powinna pragnąć powołać do życia jak najwięcej dzieci. To
pragnienie musi być jednak hamowane realnymi możliwościami, czyli
odpowiedzialnością za przekazane życie. Rodzice bowiem mają nie tylko
przekazać życie, ale też zatroszczyć się o prawidłowy rozwój zrodzonych
dzieci. Muszą zatem rozważać, jaka ilość dzieci ten prawidłowy rozwój
zapewni. Rozumna miłość ma być fundamentem planowania rodziny. Zastanawiając
się nad liczbą dzieci, rodzice powinni rozważać nie tylko same czynniki
ekonomiczne. Do pełnego rozwoju i szczęścia dziecko potrzebuje nie tylko ładnego
ubranka, licznych zabawek, ale przede wszystkim miłości rodzicielskiej, ich
obecności oraz towarzystwa kochającego je rodzeństwa. Darowanie przez
rodziców dziecku rodzeństwa przewyższa luksus ekonomiczny, zmniejsza
poczucie osamotnienia, zwłaszcza w późniejszym wieku, kiedy rodzice odejdą
z tego świata. Tak więc odpowiedzialne rodzicielstwo jest rozumną troską o
rozwój i los powołanych do istnienia dzieci. „Jeśli zaś z kolei uwzględnimy
warunki fizyczne, ekonomiczne, psychologiczne i społeczne, należy uznać, że
ci małżonkowie realizują odpowiedzialne rodzicielstwo, którzy kierując się
roztropnym namysłem i wielkodusznością, decydują się na przyjęcie
liczniejszego potomstwa, albo też dla ważnych przyczyn i przy poszanowaniu
nakazów moralnych postanawiają okresowo lub nawet na czas nieograniczony
unikać zrodzenia dalszego dziecka” (Humanae vitae, 10).
Niemoralne, sprzeczne z miłością, jest takie planowanie rodziny, które
wypływa z egoizmu, troski wyłącznie o siebie, ze snobizmu, np. rodzice nie
chcą mieć dziecka, bo nie byłoby ich stać na utrzymanie poziomu życia,
jaki przyjęty jest w ich środowisku, bo nie mogliby wyjeżdżać za granicę.
Brak jest odpowiedzialnego rodzicielstwa u małżonków, którymi włada
strach przed ciążą, pogoń za dobrami materialnymi, za nadmiernym luksusem
itp., gdyż w tym wszystkim zatraca się prawdziwa miłość. Planując rodzinę,
małżonkowie powinni kierować się uczciwym sumieniem, swoje decyzje
podejmować przed Bogiem, którego są współpracownikami. Jemu też powinni
umieć zawierzyć, zwłaszcza wtedy, gdy przychodzą na świat dzieci „nie
zaplanowane” przez nich, a powołane do istnienia przez Boga, który także
ma swój plan i wie, co dla nas jest najlepsze. Rodzice ufający Bogu, Jego
opatrzności, nie wpadną w panikę, gdy pojawi się „nie planowana” ciąża,
i nie zniszczą poczętego życia. Przyjęcie każdego dziecka jest nie tylko
wyrazem miłości do niego, ale również i wyrazem zaufania Bogu, Jego
dobroci i opiece. Przerwanie ciąży wyraża zarówno brak miłości do poczętego
dziecka, jak i nieumiejętność zdania się na Boga, brak ufności, niewiarę
w Jego opiekę.
Odpowiedzialne rodzicielstwo wymaga od rodziców znajomości dozwolonych
przez Kościół naturalnych metod planowania poczęć, opartych na
rozpoznaniu cykliczności dni płodnych i niepłodnych kobiety. Papież Jan
Paweł II przypomina konieczność odpowiedniego pouczenia małżonków oraz młodych
osób, myślących o założeniu w przyszłości własnej rodziny, o rytmach płodności.
To uświadomienie ma łączyć się z równoczesnym wychowaniem do czystości.
„Trzeba zatem uczynić wszystko, aby udostępnić tę wiedzę ogółowi małżonków,
a wcześniej jeszcze osobom młodym, poprzez informację i wychowanie jasne,
stosowne i poważne, przy współudziale par małżeńskich, lekarzy i ekspertów.
Znajomość taka winna następnie wejść w wychowanie do samokontroli: stąd
płynie absolutna konieczność cnoty czystości i stałego wychowania do
niej” (Familiaris consortio, 33). Poruszając powyższy problem, Wanda Półtawska
pisze: „W strukturze płodności kobiety kryje się rozwiązanie problemu
kierowania płodnością: opierając się na jej rytmie można wybrać chwilę
poczęcia nowego życia. Pozostaje tylko problem «diagnozy», ścisłego określenia,
kiedy jaka jest faza cyklu. Okres dojrzewania dziewczynki jest odpowiednim
momentem, żeby pouczyć ją o wszystkich subiektywnych i obiektywnych
sprawdzalnych objawach jajeczkowania. Zdolność obserwacji tych objawów jest
warunkiem spokojnego małżeństwa. Każde bowiem małżeństwo ma dziś
problem nie tylko kierowania płodnością, ale także jej ograniczania”.
6. Dlaczego wykluczanie lub ograniczanie liczby dzieci
bez uzasadnionego powodu jest niemoralne? Mk 9,36-37
Kościół przypomina, że odpowiedzialne rodzicielstwo polega nie tylko na
wydaniu na świat dziecka, lecz również — na zabezpieczeniu jego rozwoju,
na zapewnieniu mu odpowiedniego wychowania. Rodzice w poczuciu odpowiedzialności
przed Bogiem, kierując się prawym sumieniem, powinni zdecydować, ilu
dzieciom mogą przekazać życie. Rozumna miłość ma dyktować liczbę
dzieci. Aby podjąć odpowiedzialną decyzję, muszą rozważyć wszystkie
okoliczności, warunki, zdrowie, dobro dzieci już narodzonych itp. Rodzice
powinni też mieć świadomość, że Bóg powołał ich do współdziałania
ze sobą, dlatego też z Nim, na modlitwie, mają omawiać problem liczebności
swojej rodziny. Trzeba zaznaczyć z naciskiem, że odpowiedzialna miłość, a
nie egoizm, ma być źródłem podejmowania decyzji dotyczących liczby
dzieci. Z teologicznego punktu widzenia grzechem jest każde świadome i
dobrowolne nastawienie i działanie zaprzeczające miłości. Niechęć do
przekazywania życia, ujawniająca się w lęku przed ciążą, podejmowaniu
się działań antykoncepcyjnych, a przede wszystkim przerywanie ciąży, wyrażają
różne stopnie nienawiści do człowieka - dziecka. Każdy zaś świadomy i
dobrowolnie zaakceptowany odcień nienawiści niszczy miłość, a tym samym
jest grzechem. Jeśli rodzice bez uzasadnionych powodów nie chcą przekazywać
życia, grzeszą, nawet jeśli w ograniczeniu poczęć posługują się
metodami naturalnymi, dozwolonymi przez Kościół. Ich wewnętrzne
nastawienie jest bowiem sprzeczne z miłością twórczą, chcącą się
dzielić z innymi.
7. Jakie mogę być powody nieuzasadnionego ograniczania
liczby dzieci w rodzinie?
Małżonkowie, przed Bogiem i zgodnie z prawym sumieniem, mają zadecydować
o liczbie dzieci. Często, odmawiając dzieciom prawa do istnienia lub
ograniczając się do wydania na świat jednego tylko dziecka, tłumaczą się
oni brakiem odpowiednich warunków. Posługiwanie się tym argumentem w
ogromnej ilości wypadków budzi poważne zastrzeżenia, szafują bowiem nim
ludzie faktycznie biedni i milionerzy, osoby o wątłym zdrowiu i zupełnie
zdrowe. Można zatem przypuszczać, że — pomimo tłumaczenia się brakiem
warunków — prawdziwe źródło wykluczania lub ograniczania potomstwa
zazwyczaj jest zupełnie inne. Zasadniczy powód postawy wykluczającej
dziecko — to niedostrzeganie jego wartości: jawi się ono nieraz rodzicom
raczej jako „intruz”, „zło”, „zagrożenie wolności i spokoju” niż
jako posiadający swoją wielkość i godność człowiek, jako skarb, mogący
ich ubogacić. Wiele jest powodów niedostrzegania wartości dziecka i niechęci
do wydania go na świat.
Jedną z przyczyn niedostrzegania wartości dziecka i niechęci do zajścia
w ciążę może być oddziaływanie środowiska. Często bowiem wyśmiewa się
rodziny wielodzietne, matki w ciąży, kpi się z nich, nazywa „głupimi”.
Nierzadko też zniechęca się ludzi do posiadania liczniejszego potomstwa
stwierdzeniami typu: „Tylko ludzie z marginesu społecznego rozmnażają się
jak króliki”. Wszystkie tego typu argumenty wyrabiają emocjonalną postawę
nie sprzyjającą wielodzietności.
Inną przyczyną niechęci do przekazywania życia jest ogólna postawa
niezdolności do ponoszenia ofiar. Ona to właśnie tłumaczy, dlaczego
milionerzy posiadający wille, samochody oraz luksusowe urządzenia
usprawiedliwiają się, że nie mają warunków na przyjęcie dziecka.
Konsumpcyjny styl życia powoduje, że dziecko nie jest pojmowane jako wartość,
ale jako „zagrożenie”.
W niektórych wypadkach niechęć do poczęcia dziecka może być pozostałością
po przedmałżeńskich stosunkach seksualnych, które taką postawę w małżonkach
utrwaliły. Wszystkie pierwsze przeżycia - jak uczy psychologia - są
najmocniejsze i najtrwalsze, stają się na przyszłość wzorcami zachowań.
Najtrwalsze są też przeżycia związane z pierwszymi stosunkami seksualnymi.
Jeżeli zaś były to stosunki przedmałżeńskie, mogły utrwalić obawę
przed zajściem w ciążę, gdyż była ona wtedy czymś wyjątkowo niepożądanym,
wywołującym strach. Ten lęk przed zajściem w ciążę może przetrwać także
w małżeństwie jako pozostałość po współżyciu seksualnym w okresie
narzeczeńskim.
Jeszcze innym powodem niedostrzegania wartości dziecka może być brak
autentycznej i głębokiej wiary, ukazującej prawdziwą godność człowieka.
Chrystus wyraźnie pouczył nas: „I kto by przyjął jedno takie dziecko w
imię moje. Mnie przyjmuje” (Mt 18,5). W tych słowach Zbawiciel podkreśla,
że dziecko jest dla rodziców i rodzeństwa wielkim bogactwem, czymś cennym,
gdyż przez nie On sam zbliża się do rodziny, wnosząc w nią swoje dary i błogosławieństwo.
Państwo jest odpowiedzialne za tworzenie takich warunków społecznych,
aby rodzice mogli swobodnie decydować o ilości dzieci, aby nie musieli —
wbrew wewnętrznemu przekonaniu — ograniczać ich liczby, np. dlatego, że
nie posiadają odpowiedniego mieszkania lub zarobków. Kościół „potępia,
jako ciężką obrazę godności ludzkiej i sprawiedliwości, wszystkie te
poczynania rządów, czy innych organów władzy, które zmierzają do
ograniczenia w jakikolwiek sposób wolności małżonków do podejmowania
decyzji co do potomstwa. Stąd też wszelki nacisk wywierany przez te władze
na rzecz stosowania środków antykoncepcyjnych, a nawet sterylizacji i spędzania
płodu, winien być bezwzględnie potępiony i zdecydowanie odrzucony.
Podobnie należy napiętnować jako wielce niesprawiedliwy ten fakt, że w
stosunkach międzynarodowych pomoc gospodarcza udzielana na rzecz rozwoju ludów
jest uzależniona od programów antykoncepcji, sterylizacji czy spędzania płodu”
(Familiaris consortio, 30).
8. Co jest grzechem we współżyciu małżeńskim?
J 15,12-16
Miłość jest powołaniem małżonków. „Człowiek nie może żyć bez
miłości. Człowiek pozostaje dla siebie istotą niezrozumiałą, jego życie
jest pozbawione sensu, jeśli nie objawi mu się Miłość, jeśli nie spotka
się z Miłością, jeśli jej nie dotknie i nie uczyni w jakiś sposób swoją,
jeśli nie znajdzie w niej żywego uczestnictwa” (Redemptor hominis, 10).
Grzechem w małżeństwie jest wszystko, co nie wyraża miłości, czyli
troski o drugą osobę, o jej szczęście, rozwój i ubogacenie. Ludzka miłość,
jak i sam człowiek, posiada podwójny wymiar: duchowy i cielesny. Wewnętrzna
zatem, duchowa życzliwość, pragnienie uszczęśliwiania i ubogacania
drugiego musi przyjąć jakieś zewnętrzne, cielesne, odczuwalne przez innych
formy, np. słów, gestów, pieszczot itp. Między innymi i stosunek fizyczny
należy do jednej z form wyrażania miłości małżeńskiej. Ma on również
tę miłość i jedność małżeńską ciągle umacniać. Przez sakrament małżeństwa
ludzka, duchowo-fizyczna miłość mężczyzny i kobiety została ubogacona miłością
Chrystusową przez Ducha Świętego. Ten właśnie Duch, „udzielany podczas
uroczystości sakramentalnej, użycza małżonkom chrześcijańskim daru nowej
komunii, komunii miłości, która jest żywym i rzeczywistym obrazem tej
najszczególniejszej jedności, która czyni z Kościoła niepodzielne Ciało
Mistyczne Chrystusa Pana” (Familiaris consortio, 19). Objawy wzajemnej czułości
małżonków „są przeniknięte tą miłością, jaką czerpią oni z Serca
Bożego” (Paweł VI). Grzeszne byłoby takie współżycie, które nie wyraża
miłości do współmałżonka, które go wykorzystuje, nie liczy się z jego
uczuciami, uzasadnionymi życzeniami, sumieniem, wrażliwością, godnością
itp.
Miłość, będąca powołaniem małżonków, ma objąć swoim zasięgiem
także i dzieci, zarówno narodzone, jak i poczęte, a także i te, które mogą
być poczęte. Czymś grzesznym byłaby niechęć do dziecka, przejawiająca
się w panicznym lęku przed ciążą oraz w świadomych praktykach zmierzających
do ubezpłodnienia współżycia przez stosowanie środków antykoncepcyjnych,
przerywanie stosunków oraz niszczenie nowego życia przez przerywanie ciąży.
Jak już to zostało wspomniane, niektóre ze środków uznawanych za
antykoncepcyjne, są środkami powodującymi ciągłe niszczenie poczętego życia,
np. wkładka domaciczna, niektóre pigułki hormonalne, np. „mini-pill”.
Bronienie się przed przekazywaniem życia dziecku, bez jakiegokolwiek słusznego
powodu, również jest czymś niemoralnym. Praktyki antykoncepcyjne są działaniami
zaprzeczającymi miłości otwartej na nowe istnienie i sprawiają, że
stosunek małżeński nie wyraża w pełni miłości do współmałżonka, np.
przerywanie stosunków przez męża, zmuszanie żony, aby przed współżyciem
zatruwała sobie organizm jakimiś pastami i kremami plemnikobójczymi, stale
zażywała tabletki hormonalne itp.
9. Dlaczego niemoralne jest stosowanie wszelkich środków
antykoncepcyjnych, natomiast dozwolone są tzw. metody naturalne?
Kościół zaleca odpowiedzialne rodzicielstwo, przy czym zezwala tylko na
stosowanie naturalnych metod planowania poczęć, wykluczając stosowanie
wszelkich sztucznych środków zapobiegania ciąży. Nie tylko ewentualna
szkodliwość dla zdrowia tych ostatnich jest motywem zakazu, choć i tego
czynnika nie można bagatelizować. Zakaz działań antykoncepcyjnych ma głębsze
źródło. Otóż nie tyle stosunek nie kończący się poczęciem nowego życia
jest grzeszny — bo nie musi być grzesznym współżycie w okresie niepłodności
kobiety, jeśli tylko wyraża wzajemną miłość — ile samo świadome działanie
ubezpładniające, np. zażywanie środków antykoncepcyjnych, zgadzanie się
na taką praktykę, przerywanie stosunków itp. Działanie to bowiem w aktywny
sposób ujawnia postawę antykoncepcyjną, czyli postawę niechęci do nowego
życia, które mogłoby się począć. Ta zaś niechęć jest sprzeczna z miłością
do człowieka — dziecka mogącego się począć. Brak miłości zaś jest
grzechem. Postawa antykoncepcyjna jest pewną formą nienawiści do dziecka,
mogącą się ujawnić w pełni, gdy zostanie ono faktycznie poczęte. Wówczas
postawa niechętna poczęciu może doprowadzić do zabicia dziecka lub przyjęcia
go bez miłości.
Przy stosowaniu naturalnych metod w planowaniu poczęć nie ma tego działania
ubezpładniającego. Jeśli małżonkowie decydują się na współżycie tyko
w okresach niepłodnych, gdyż z rozsądnych powodów nie mogą przyjąć
dziecka, nie grzeszą, jeśli tylko ich stosunki małżeńskie wyrażają
wzajemną miłość. Jednak nawet przy stosowaniu naturalnych metod regulacji
poczęć może się ujawnić antykoncepcyjne i tym samym grzeszne nastawienie
małżonków, podobne do tego, jakie przejawia się w wypadku sztucznego ubezpładniania
stosunków. Ma to miejsce wtedy, gdy odznaczają się oni niechęcią do
powstania nowego życia, panicznym lękiem przed ciążą, przed poczęciem
dziecka. To antykoncepcyjne nastawienie i w tym wypadku zaprzecza miłości, a
tym samym jest grzeszne, gdyż traktuje dziecko nie jako wartość, lecz jako
„intruza”, „zagrożenie”, „niebezpieczeństwo”. Takie pełne niechęci
nastawienie do nowego życia stanowi formę nienawiści. Tymczasem Bóg powołał
nas do miłości, która nie godzi się z wrogością i niechęcią nie tylko
do ludzi narodzonych, ale i do mogących przyjść na świat. Kościół, który
stoi na straży wiary i miłości, stara się uświadomić małżonkom, jaka
forma współżycia seksualnego najpełniej wyraża miłość wzajemną do
siebie i do ewentualnego nowego istnienia ludzkiego, a także do Boga-Stwórcy,
z którym mają oni współdziałać.
Stosowanie metod naturalnych wyraża liczenie się z rytmem płodności,
ustanowionym przez Stwórcę. Stosując natomiast różne praktyki
antykoncepcyjne, „małżonkowie przez stosunki małżeńskie podejmują
czynność, która z istoty swej wzywa stwórczej ingerencji Boga i na nią
jest otwarta, a z drugiej strony własnowolnym działaniem uniemożliwiają
poczęcie życia. Mamy tu do czynienia z wyraźnym odrzuceniem powołania do
współpracy z Bogiem”.
Jeszcze inny powód przemawia za odrzuceniem przez Kościół wszelkich
sposobów sztucznego regulowania poczęć. Powodem tym jest ryzyko traktowania
kobiety przez mężczyznę jako przedmiot. To ona bowiem najczęściej zobowiązana
jest zrobić wszystko, by nie zajść w ciążę, ona ma zatruwać swój
organizm różnymi środkami antykoncepcyjnymi. Stosowanie metod naturalnych w
planowaniu poczęć skłania mężczyznę do liczenia się z kobietą, do
zainteresowania się nią, wychowuje do wczuwania się w jej sytuację, co
posiada wielką wagę w życiu rodzinnym. „Wybór rytmu naturalnego bowiem -
stwierdza papież Jan Paweł II - pociąga za sobą akceptację cyklu osoby,
to jest kobiety, a co za tym idzie, akceptację dialogu, wzajemnego
poszanowania, wspólnej odpowiedzialności, panowania nad sobą... W tym
kontekście para małżeńska doświadcza, że ich wspólnota małżeńska
ubogaca się takimi wartościami, jak czułość i serdeczność, które są
czynnikami głęboko ożywiającymi płciowość ludzką, również w wymiarze
fizycznym” (Familiaris consortio, 32).
Stosowanie metod naturalnych wymaga okresowej wstrzemięźliwości, a tym
samym jest czymś trudnym. Aby sprostać niełatwym zadaniom wypływającym z
autentycznej miłości do Boga oraz do współmałżonka i dzieci, małżonkowie
powinni szukać wsparcia w łasce Chrystusowej. Powinni zatem mieć dziecięce
zaufanie do Boga i Jego pomocy, uciekać się do modlitwy i sakramentów
Eucharystii i pojednania. „Tak umocnieni małżonkowie chrześcijańscy
potrafią zachować żywą świadomość szczególnego wpływu, który wywiera
łaska sakramentu małżeństwa na wszystkie aspekty życia małżeńskiego, a
zatem i na dziedzinę płciową: dar Ducha, przyjęty i odwzajemniony przez małżonków,
pomoże im przeżywać płciowość ludzką wedle zamysłu Bożego i jako znak
jednoczącej i płodnej miłości Chrystusa do Jego Kościoła” (Familiaris
consortio, 33).
Literatura na temat szkodliwości antykoncepcji:
- Specjalistyczne aspekty problemu antykoncepcji. Praca zbiorowa, Rzym
1980.
