Małgorzata
Kotnis-Telesińska - lekarz
NATURALNE METODY PLANOWANIA POCZĘĆ
Jedną z cech życia jest cykliczność,
czyli powtarzanie się tych samych procesów. Metody planowania poczęć są
oparte na znajomości cyklicznej płodności kobiety. Poznanie i
zaakceptowanie tej cykliczności powinno mieć miejsce już w okresie
dojrzewania. Zaakceptowanie swojej płci jest konieczne niezależnie od powołania
człowieka do życia w samotności czy w małżeństwie. Naturalne metody
regulacji poczęć uczą nas obserwacji swego organizmu, kontrolowania swoich
popędów oraz odpowiedzialności za swoje czyny, a przede wszystkim za życie
drugiego człowieka. Dla ludzi wierzących jest w tych metodach świadome
przyjęcie działalności Boga i ustanowionych przez Niego praw. Istnieje
kilka metod określania dni płodnych i niepłodnych kobiety.
1. Na czym polega
metoda termiczna?
Metoda ta oparta jest na zjawisku
wzrostu temperatury w dniu jajeczkowania, czyli owulacji. Jajeczkowaniejest
najistotniejszym momentem w cyklu płciowym kobiety, kiedy to komórka płciowa
żeńska, jaką jest komórka jajowa, uwalnia się z jajnika. Jest to dzień
maksymalnej płodności kobiety. Temperaturę mierzymy po dłuższym
odpoczynku i w tych samych warunkach codziennie rano, przez pięć minut w
odbycie lub w pochwie. Pierwsza część cyklu od miesiączki do jajeczkowania
cechuje się niższymi temperaturami ciała w stosunku do drugiej części
cyklu. Czas trwania tej drugiej części waha się najczęściej w granicach 7
do 16 dni. Taki czas upływa od jajeczkowania do wystąpienia następnej miesiączki.
Prawidłowy wykres temperatur może być zniekształcony przez takie czynniki,
jak: choroba, stosowanie leków, alkohol, nieprzespana noc, zmiana termometru,
czasu pomiaru, stres itp., dlatego też — w celu prawidłowego określenia
dni płodnych i niepłodnych — należy dokonać innych jeszcze obserwacji,
podanych poniżej.
2. Na czym polega
metoda śluzowa?
Metoda, opracowana przez małżeństwo
australijskich lekarzy Billingsów, oparta jest na ocenie pojawiania się
cyklicznej suchości i wilgotności w pochwie. Odczucia te są ściśle związane
z nieobecnością lub obecnością śluzu, wytwarzanego w gruczołach szyjki
macicy, zwanego śluzem płodnym. Faza, w której kobieta odczuwa obecność
śluzu, jest fazą płodną. Faza od miesiączki do momentu wystąpienia śluzu
oraz faza od momentu zakończenia wydzielania się śluzu do następnej miesiączki
są fazami niepłodnymi.
3. Na czym polega
metoda objawowo-termiczna?
Metoda ta polega na jednoczesnym
obserwowaniu śluzu i mierzeniu temperatury. Dodatkowymi objawami, które
obserwujemy, są: ból owulacyjny, krwawienie owulacyjne oraz obrzmienie
piersi. Ból owulacyjny może występować u niektórych kobiet na kilka dni
do kilkunastu godzin przed jajeczkowaniem. Odczuwa go kobieta w dolnej części
brzucha początkowo jako ból tępy, a później jako ostry. W dniu
jajeczkowania może mieć miejsce krwawienie owulacyjne, które bywa określane
jako „mała miesiączka”. Po jajeczkowaniu kobieta może zaobserwować
powiększanie się i obrzmienie gruczołów mlecznych piersi. Omówione tutaj
zjawiska w różnym stopniu wyrażają się u poszczególnych kobiet. Dopiero
po obserwacji kilku cykli można skoncentrować się głównie na tych
objawach, które są najsilniej ujawnione i najczytelniejsze u danej kobiety.
W małżeństwie odczytywanie rytmu płodności nie jest sprawą wyłącznie
kobiety. Problemem tym powinien być zainteresowany w równym stopniu także mąż.
4. Co sądzić o
niezawodności metod naturalnych?
Testowanie naturalnych i sztucznych
metod planowania poczęć jest zadaniem bardzo trudnym z uwagi na dużą ilość
zmiennych, jaka kryje się w ludziach. W planowaniu rodziny do określenia
niezawodności metody stosowane jest określenie „stu lat kobiecych”. Jeśli
mówi się o 99% skuteczności, znaczy to, że na 100 kobiet w ciągu roku
zaistniała jedna ciąża nieplanowana (wskaźnik Pearl'a). W metodach
naturalnych wskaźnik ten wynosi 99,93%, przy stosowaniu zaś tabletek
antykoncepcyjnych — 99,97%. W liczbach metody naturalne od pigułki różnią
się setną częścią procenta na „korzyść” tych drugich. Biorąc pod
uwagę działanie poronne niektórych pigułek oraz ich działanie uboczne, ta
setna część zanika na nieporównywalnie większą korzyść metod
naturalnych.
W opracowaniu tym jedynie
zasygnalizowano naturalne metody planowania poczęć. Dokładne instrukcje
odnośnie stosowania i interpretacji obserwacji można znaleźć w niżej
podanej literaturze.
